Ile trzeba mieć lat, aby móc starać się o prawo jazdy kategorii A?
Prowadzenie motocykla kojarzy się z poczuciem wolności i swobody, doznawaniem niesamowitych emocji podczas jazdy oraz cieszeniem się mocą stosunkowo niewielkiej maszyny.
Motocykle od dawna przyciągają miłośników większych prędkości, ale także tych, którzy cenią sobie możliwości, jakie daje jazda turystyczna – kontaktu z otoczeniem i pełniejszego poznawania okolicy znajdującej się na wyciągniecie ręki. Wciąż rośnie grono użytkowników, którzy doceniają praktyczne strony poruszania się na motocyklu – przede wszystkim zwrotność jednośladów oraz łatwość, z jaką można się nimi przemieszczać po ulicach zatłoczonych miast czy niewielką ilość miejsca potrzebną do ich parkowania. Warto też pamiętać o tym, że jazda motocyklem dla wielu kierowców staje się rozwiązaniem bardziej ekonomicznym niż korzystanie z auta – zarówno jeśli chodzi o koszt zakupu maszyny, jak i jej późniejszej eksploatacji. Możliwość bezpiecznego użytkowania jednośladu wiąże się jednak z posiadaniem odpowiednich umiejętności praktycznych oraz zdobycia właściwych uprawnień. Prawo jazdy kategorii A pozwalające na prowadzenie dowolnego motocykla okazuje się mniej dostępne niż tak popularne prawo jazdy umożliwiające prowadzenie auta osobowego. Przyjrzyjmy się bliżej sposobom, w jakie można uzyskać prawo jazdy pozwalające na jazdę motocyklem oraz wymaganiom, które muszą spełnić kandydaci przystępujący do egzaminu, jeśli chodzi o wiek.
Które pojazdy jednośladowe wymagają posiadania prawa jazdy?
Jeszcze nie tak dawno do uzyskania prawa jazdy pozwalającego na jazdę motocyklem wystarczyło ukończenie 18 lat, wiele osób łączyło więc zdobywanie „prawka” na motocykl z kursem na kategorię B. Obowiązujące dziś przepisy sprawiły, że nie jest to już tak proste, a młody kierowca powinien przejść określoną w przepisach ścieżkę, która w zamyśle ma mu zapewnić możliwość zdobycia doświadczenia przekładającego się na bezpieczeństwo ruchu. Ograniczenia w zdobyciu prawa jazdy kategorii A dotyczą przede wszystkim osób młodszych, dla których przewidziano kategorie pośrednie, dzięki którym przygodę z jednośladami można zacząć dość wcześnie, będą to jednak maszyny o mniejszych możliwościach, co zdaniem ustawodawcy ma ograniczać liczbę możliwych wypadków.
Pierwszą kategorią, która można zdobyć, by legalnie poruszać się jednośladem z silnikiem, jest kategoria AM, czyli prawo jazdy motorowerowe. Dzięki niemu kierowca może poruszać się zarówno motorowerem, jak i lekkim czterokołowcem, a zatem pojazdem z homologacją L6e, która obejmuje czterokołowce mogące rozwinąć prędkość do 45 km/h, o mocy maksymalnej do 4 kW oraz masie do 350 kg, w co nie wlicza się masy akumulatorów. Motorower to w myśl przepisów pojazd z silnikiem spalinowym do 50 cm3 lub elektrycznym o mocy do 4 kW oraz prędkości maksymalnej do 45 km/h. Warto wspomnieć, że takich pojazdów nie może prowadzić nikt, kto nie posiada prawa jazdy kategorii AM lub wyższej, która je obejmuje. Wyjątek istnieje jedynie w przypadku motorowerów, którymi mogą się poruszać osoby mające ukończone 18 lat przed 19 stycznia 2013 roku i posiadają kartę motorowerową lub dowód osobisty. Prawo jazdy kategorii AM może zdobyć każdy, kto ukończył 14 lat, konieczna będzie jednak zgoda rodziców.
Pierwszą prawdziwie motocyklową kategorią jest prawo jazdy A1. Daje ono możliwość poruszania się jednośladami o pojemności do 125 cm3 oraz mocy do 11 kW przy stosunku mocy do masy własnej 0,1 kW/kg. Kategoria A1 to także dopuszczalna jazda motocyklem trójkołowym, którego moc nie przekracza 15 kW. Możliwe jest także kierowanie pojazdami uwzględnionymi w kategorii AM. Co ważne, ten rodzaj prawa jazdy można zdobyć już w wieku 16 lat. Również w tym przypadku konieczna będzie zgoda rodziców, a na kurs obejmujący 30-godzinne szkolenie teoretyczne i 20 godzin zajęć praktycznych można zapisać się na 3 miesiące przed ukończeniem szesnastego roku życia.
Drugą kategorią motocyklową jest prawo jazdy A2. W tym przypadku kierowca może jeździć maszyną, której moc wynosi do 35 kW, a stosunek mocy do masy własnej to 0,2 kW/kg. Przy kategorii A2 w grę wchodzą więc maszyny, które przy górnej granicy przedziału mocy ważą co najwyżej 175 kg. W praktyce oznacza to szeroką gamę maszyn od „crossówek” przez „ścigacze” aż po klasyczne „cruisery”. Dysponując prawem jazdy A2, można też poruszać się pojazdami z kategorii AM, oraz siłą rzeczy A1. Kategoria A2 jest dostępna dla osób, które ukończyły 18 lat, choć jeśli zechcą się zapisać na kurs w dopuszczalnym prawem terminie 3 miesięcy przed osiągnięciem tego wieku, to muszą dysponować pisemną zgodą rodziców.
Jak można zdobyć prawo jazdy kategorii A?
Prawo jazdy kategorii A, które pozwala na poruszanie się każdym motocyklem bez żadnych ograniczeń może zdobyć osoba, która ukończyła 24 lata, choć istnieje wyjątek od tej zasady. Posiadacz prawa jazdy kategorii A2, który uzyskał je przynajmniej 2 lata wcześniej, może również przystąpić do egzaminu na kategorię A. Oznacza to, że zdając zaraz po ukończeniu 18 roku życia na prawo jazdy kategorii A2, prawo jazdy kategorii A można uzyskać już w wieku 20 lat. W przypadku zdawania egzaminu od razu na kategorię A, kandydat na motocyklistę musi zapisać się na kurs obejmujący 30 godzin szkolenia teoretycznego oraz 20 godzin szkolenia praktycznego. Jeżeli posiadał wcześniej kategorię A2, liczba godzin zajęć praktycznych jest zmniejszona o połowę. Obowiązuje kurs 10-godzinny.
Warto wspomnieć, że niektórymi motocyklami, wszystkimi motorowerami oraz czterokołowcami zarówno z homologacją L6e, jak i L7e (masa do 400 kg bez akumulatorów, moc do 15 kW) można jeździć, posiadając prawo jazdy kategorii B. W przypadku motocykli będzie to uwarunkowane czasem posiadania uprawnień, który musi być dłuższy niż 3 lata, a także parametrami jednośladu. W grę wchodzą wyłącznie maszyny wymienione w kategorii A1, czyli z pojemnością skokową do 125 cm3, mocą do 11 kW oraz stosunkiem masy własnej do 0,1 kW/kg. W tej kategorii będą to maszyny o masie do 110 kg dla maksymalnej dopuszczalnej mocy. Z kategorią B można więc spróbować jazdy na motocyklu, a w razie połknięcia bakcyla zapisać się na kurs na prawo jazdy A2 w dowolnym momencie lub A, naturalnie po osiągnięciu wymaganego wieku. Prawdziwi zapaleńcy mogą też spróbować przejścia pełnej drogi przez prawo jazdy od A2 do A. W takim przypadku zakładając, że przygodę z motocyklami kategorii A1 bez prawa jazdy tej kategorii, za to z uprawnieniami kategorii B rozpoczęli w wieku 21 lat, po zdobyciu A2 będą mogli zyskać kategorię A już w wieku 23 lat, choć oczywiście taka ścieżka nie jest obowiązkowa, osoby, które przekonają się do motocykli już wcześniej, mogą przejść tradycyjną drogę od A2 do A.